Digitale platformen in de logistiek: kans of bedreiging?
De logistieke sector digitaliseert in rap tempo. Van slimme magazijnen tot geautomatiseerde supply chains: technologie dringt steeds verder door in alle schakels van de keten. Maar één ontwikkeling roept misschien wel de meeste vragen op: de opkomst van digitale platformen. Wat doen ze eigenlijk? En wat betekent dit voor de traditionele logistieke dienstverlener?
In de nieuwste aflevering van Logistiek Met praat ik met Rob Zuidwijk, hoogleraar Global Supply Chains & Ports aan de Rotterdam School of Management. We duiken in de wereld van digitale platformen, datasamenwerking én de rol van de mens.
Van wiskundige puzzels naar supply chain innovatie
Rob Zuidwijk begon zijn loopbaan als liefhebber van wiskundige puzzels. Al snel ontdekte hij dat de logistiek vol zit met praktische vraagstukken die vragen om slimme, wiskundige oplossingen. Sindsdien verbindt hij academisch onderzoek met de praktijk, en dat al ruim twee decennia lang.
Een belangrijk deel van zijn werk draait om visibility in de supply chain. Zeker na 9/11 groeide de behoefte aan betere informatieuitwisseling tussen bedrijven, douane en andere ketenpartners. “Als je toch verplicht bent om data te verzamelen, kun je die net zo goed inzetten om je processen slimmer te maken,” legt Rob uit.
Wat doen digitale platformen nou écht?
In het gesprek duikt Rob in de verschillende soorten digitale platformen die de logistiek inmiddels rijk is:
- Matching platforms: waar vraag en aanbod bij elkaar komen (denk: vrachtmarktplaatsen)
- Zichtbaarheidsplatforms: gericht op data-uitwisseling tussen ketenpartners
- Platforms van bestaande spelers vs. nieuwe tech-ondernemers
En hoewel platformen veel kansen bieden, zoals snellere processen, schaalbaarheid, minder fouten, schuilt er ook een risico. “Platformen werken goed omdat ze standaardiseren,” zegt Rob, “maar juist in de logistiek is er vaak behoefte aan maatwerk. Dan kan standaardisatie gaan knellen.”
Wat als de logistiek net als de taxisector wordt?
Een prikkelende vergelijking: Rob haalt Uber aan als voorbeeld. Een partij die géén eigenaar is van de taxi’s, maar wél de spelregels bepaalt. “Als dat in de containermarkt gebeurt, bijvoorbeeld door een grote rederij of techspeler, krijgen we dan een gezonde markt? Of juist een monopoly?”
Rob verwijst naar het mislukte blockchain-initiatief van Maersk en IBM, waaruit bleek dat de markt moeite heeft met platformen die te veel machtsconcentratie suggereren. “De markt herstelt zichzelf soms,” zegt hij, “maar dat gaat niet altijd vanzelf.”
Mens + machine = goud
Rob is zeker niet tegen technologie, integendeel, hij is voorstander van een hybride aanpak: mensen én technologie samen. Net zoals bij schaken een goede schaker mét een slimme computer het meestal wint van elk van de twee afzonderlijk.
Zijn boodschap aan de sector? “Investeer in mensen die technologie begrijpen en ermee kunnen werken. Laat ze samenwerken met systemen zoals AI.”
Wil je meer weten over de kansen en bedreigingen van digitale platformen in de logistiek, luister dan naar Logistiek met… Rob Zuidwijk via de speler hieronder, of in je favoriete podcast app.
De afbeelding bij dit blog is gegeneerd door ChatGPT op basis van de inhoude van de podcastaflevering.
